Ez da harritzekoa COVID-19 birusaren krisia gure ekonomiako sektore batzuetan eragiten ari den inpaktu larriak eta sakonak azaleratzea.
Kaltetuenetako batzuk turismoa eta ostalaritza dira, flotazio-lerroan inpaktua jaso zuten eta alarma-egoeratik itxita daude. Eta gauza bera esan daiteke Espainia osoan ostatuari eskainitako azpisektoreari buruz.
Euskadin zenbaki batzuk ikusi besterik ez da egin behar inpaktu horren berri izateko: martxo osoan itxita egon diren establezimenduak, hotelak, landa-ostatuak eta apartamentu turistikoak batuta, % 63,3 igo dira. Bikoitza baino gehiago Bizkaian (% 130), % 65,4 Araban eta % 29,7 Gipuzkoan, 2019ko martxoarekin alderatuta.
Bidaiarien sarrerak 2.110 izan dira martxoan Euskal Autonomia Erkidegoko apartamentu turistikoetan, hau da, % 65,3 jaitsi dira aurreko urteko hilabete berarekin alderatuta.
Apartamentu turistikoetako plazen eskaintza % 37,3 murriztu da, eta 51.438 plazatara mugatu da azken martxoan, 2019ko martxoan eskainitako 82.049 plazen aldean.
Eta datu txarretan kokatuta jarraitzen dugu, apirilean ikusiko dugun bezala.
Turismoaren erabateko geldialdia (turismoak orain mugikortasun-muga zorrotzak eta etorkizunean higiene publikoaren baldintza zorrotzak izango ditu) kolpe latza izan da pisu turistikoen negozio etekindunarentzat. Eta horren ondorioa da, agian, alokairu tradizionalera joatea errendimenduak sortzeko, edo, bestela, hibernatzea, garai hobeagoen zain, jasan badezakete.
Froga gisa, berriz ere, hona hemen datuak: pisu turistikoen erreserba-enpresa nagusiak (Airbnb, Booking eta Espedia) % 95eko deskalabro negatiboak jasaten ari dira aurreko urtekoekin alderatuta (Ikus beheko seetransparent.com azterketa). Eta Espainiako aurreikuspenak ez dira batere onak: Airbnb erakundeak alokairuko etxebizitzen % 0,98 baino ez du erreserbatuta 2020an.
Lehen turistei 15 etxebizitza alokatzeagatik hilean 11.000 euro poltsikoratzen zituzten pisu turistikoen jabe eta edukitzaileak zenbaki gorrietan daude gaur egun, eta ikusten ari dira larrialdiko irteera osasun-zerbitzuena dela, baina epe ertainera alokairu tradizionala, eta ikusiko da zein baldintzatan.
“Merkatua da, lagun” mantra neoliberala bere aurka jarri da orain. Paradoxikoa da garai batean hainbeste irabazten eta orain hainbeste galtzen zutenetatik askok aldi baterako eta aparteko moduan errentak mantentzeko eta sostengatzeko laguntza publikoak eskuratu ahal izatea. Estatu ongileak ezarri ditu, Covid-19 birusaren krisiaren ondorio ekonomikoak arintzeko.
Neoliberalak hasiak dira egoera hori kritikatzen sepia egunkarietan, baina estatuak (ia guztiak) merkatua baino nabarmen altruistagoak dira orain. Laguntza behar dutela uste dutenei laguntzen diete, edo hala nahi dute, diruz lagundutako sektore horietako batzuek atzora arte botere publikoek ekonomian duten esku-hartzea iraintzen zutela ikusi gabe, eta ziur aski berriro egingo dute krisiaren okerrena gertatu eta larrialdia desagertu bezain laster.
Adam Smithek Jainkoa eta bere esku ikusezina bidaltzen bazituen merkatua estaltzen ez zuen horretarako, Darwinen aurretik hautespen naturalaren prozesu bat moralki justifikatuz, Estatu Ongilea ez da hain selektiboa. Badirudi dena sartzen dela ongizatearen kontzeptuan edo arriskuan jarritako interes ekonomiko eta sozial anitzen estalduran.
Lehenik arinduta eta ondoren estatuaren esku-hartzearekin errenta-arazoak konponduta ikusten duten askok lehenbailehen egingo diote uko. Ekonomia salbatzeko plan horiek finantzatzeko egingo diren zor-maila, defizita eta gastu publikoak txalotu eta kritikatuko dituzte, eta, batez ere, diru-sarrera publikoak handitzeko aplikatu beharreko zerga-politika zorrotzenak zapuztuko dituzte.
Komeni da kontuan hartzea une hori iristen denerako, agian ez baitago urrun, gure gizartea txerto gisa erabil dezan eta ez gaitzan arreta galarazi krisi monumental honen irakaspen handietako batetik, hau da, ongizate-estatu gihartsuago eta oinarridunago bat izateak duen garrantzitik. Ildo horretatik, horrek desberdintasuna oinarrietan erasotzen du.
Ongizatea da, lagun.
Informazio gehiago
https://www.seetransparent.com/coronavirus-impact/impact-in-global-demand.html
