Horixe izan liteke sektoreko analisten mantra. Izan ere, ez daukagunez estatistika ofizial, sendo eta egonkorrik eta ez dagoenez kontratu berrien prezioen indize ofizialik, susmo eta hurbilketak dira daukagun bakarra. Erakunde entzutetsuek ere erabiltzen dituzte susmoak. Begiratu, bestela, zein alde handia dagoen Espainiako Bankuak egin duen alokairuaren prezioari buruzko azterlanaren eta BBVA-Ivie fundazioaren azterlanaren artean (ia aldi berean egin dira).
Espainiako Bankuak, iturri ofizialik ez duenez, Espainia osorako alokairuaren merkatuan estaldura handiena ematen duen atariaren indizea hartu du oinarri (Idealista), eta berarentzat hartu du Espainiako alokairuaren prezioak izan duen gorakada handia: % 50 ingurukoa 2013ko azken hiruhilekoan izan zuen gutxienekotik 2019ko maiatzean egon den gehienekora. Euskal Autonomia Erkidegoan, batez bestekoa baino askoz txikiagoa izan da, urte hauetan % 15 hazi baita.
BBVA-Ivie fundazioa, aldiz, alokairuaren KPIan oinarritu da eta, errubrika horiek dituen zenbait arazo abstraituta (Espainiako Bankuak ere bere txostenean adierazten ditu), prezioen igoera hori, bai Espainia osoan bai Euskal Autonomia Erkidegoan, % 11 eskasekoa izan dela dio.
Aldea handiegia da, eta deigarria egiten da. Batari eta besteari begiratuta, oso ezberdin definituko litzateke egoera eta, horrenbestez, oso ezberdinak izango lirateke egoera batean edo bestean hartu beharko liratekeen neurriak.
Zalantzarik gabe ondoriozta dezakegu ezer ez dakigula baino ez dakigula, eta premiaz eskatu behar dugula alokairuaren prezioak islatuko dituen indize fidagarri eta ofizial bat sortu, hedatu eta mantentzeko.
Gainera, kontuan hartu behar dugu zailtasun objektiboak daudela, merkatua guztiz heterogeneoa delako, oso lokala, prezioak auzoz auzo aldatzen baitira, eta gentrifikazioaren, pisu turistikoen edo beste edozein kanpo-elementuren ondorioz alda daitezkeelako azterlanaren egiturak. Bada, oso zaila da politika sendoak egin ahal izateko behar ditugun parametro sendo eta egonkorren arabera egitea azterlana.
Batzuek diote alokairuaren prezioak baretu egin direla, baina, aldiz, beste batzuek diote muga jo dela eta eskatzaileek ezin dutela gehiago ordaindu. Batzuek sektorearen dinamismoa ikusten duten lekuan, besteek ikusten dute ezinezkoa dela daukaten etxebizitza-arazoa konpontzea. Izan ere, ganoraz aztertu behar da zer gertatzen ari den alokairuarekin, orain, eta ziurrenik etorkizunean ere, horixe baita etxebizitza eskuratzeko eskaeraren mota nagusia.
Hauxe dio Espainiako Bankuak txostenaren sarreran:
“Errenta txikiena daukaten taldeen zailtasunak diru-sarrerak handitzeko, oraindik dagoen langabezia-tasa handiak, lan-kontratu berrien iraupen laburrak edo gero eta gehiago erabiltzen den lanaldi murriztuak handitu egin dute etxebizitzen alokairuaren eskaera, batez ere gazteenen artean. Hipoteka berrien maileguaren eta prezioaren arteko ratioen batez bestekoa murriztu izana, jarduera ekonomikoa etxebizitzaren eskaintza zurruna duten eremu geografikoetan biltzea edo etxebizitzari lotutako fiskalitatea izango lirateke Espainian etxebizitzaren alokairuaren merkatuak eskaera handiagoa izatea eragin duten beste faktoreetako batzuk. Zenbait merkatutan kontzentratutako eskaera handitu izana eta etxebizitzaren alokairuaren eskaintza nahiko zurruna izatea epe laburrean, horiexek izango lirateke leku horietan alokairuaren eskaintzaren prezioa hain dinamikoa izatearen arrazoiak.”
Euskal Autonomia Erkidegoan ezberdina da testuingurua: fiskalitatea, oraindik alokairurako optimizatua ez den arren, abantailatsua da erosketarako ere; EAEko langabezia tasa txikienetakoa da Estatuan, eta turismoa eta immigrazioa ez dira beste leku batzuetan bezain larri ez esanguratsuak.
Krisialdi-garaietatik orain arte erosketa-prezioek izan duten gorakada beste leku batzuetan baino askoz txikiagoa izan da Euskal Autonomia Erkidegoan (2013tik 2018ra 8 puntu EAEn, 26 puntu Madrilen, 21 Balear Uharteetan eta 19 puntu Katalunian). Beraz, egoera horren ondorioz, eta beste faktore batzuen ondorioz, hobetu egin da etxebizitza eskuratzeko aukera: 2003an ia 15 urte behar ziren etxebizitza bat ordaintzeko, eta orain 11,5.
- urtean, Euskal Autonomia Erkidegoa zen, nabarmen, autonomia-erkidegorik garestiena; gaur egun, Balear Uharteek, Madrilek eta Kataluniak dute ohore dudagarri hori.
Euskal Autonomia Erkidegoan, alokairuaren prezioaren bilakaera (% 11 edo % 15, iturrien arabera) ez da izan beste autonomia-erkidego batzuetan bezain zaila. Kantabriakoa etengabe dabil hazten 2008tik, eta % 40ra heldu da ia; Asturiaskoak, 2008tik, % 34 egin du gora, eta Valentziako Erkidegokoak % 20. Idealista atariaren datuen arabera Espainian urteko batez bestekoa den % 5,8aren gainetik egiten dute gora prezioek.
Alokairuaren prezioari dagokionez, Euskal Autonomia Erkidegoa inoiz ez da izan erkidegorik garestiena. Madril izan da garestiena, eta oraindik ere bada, hurbil dituela Balear Uharteak eta Katalunia. Hala eta guztiz ere, Euskal Autonomia Erkidegoarentzat ere ez da albiste ona, autonomia-erkidego garestienekin ezberdintasun handiak izan arren, EAEko alokairuaren prezioak azken aldian beti gainditu duela bere maximo historikoa hiruhileko neurketa bakoitzean.
Euskal Autonomia Erkidegoan aspalditik gabiltza alokairuaren indize ofizial hori lantzen, eta errentamenduen benetako kontratuak hartu ditugu oinarri horretarako, ez web atarietako eskaintza edo KPIa. Indize erreal horri esker, aukera izango dugu opakua, oso heterogeneoa eta lurrunkortasun handikoa den merkatua ikusarazteko. Irailaren amaieran aurkeztuko dugu jendaurrean.
Informazio gehiago:
https://www.fbbva.es/wp-content/uploads/2019/08/FBBVA_Esenciales_38_vivienda_alquiler.pdf
https://www.idealista.com/sala-de-prensa/informes-precio-vivienda/
Buenos días,yo sólo sé que llevo apuntada a alquiler de vpo 9 años y sólo he entrado en 2 sorteos,que mando cartas a diestro y siniestro y sigo igual que hace 10 años,sin una vivienda de alquiler de VPO acorde al sueldo que gano,divorciada,con dos hijas,y un largo etc que he tenido que ir sorteando a lo largo de los años obviando que también me hice cargo de mi madre con sendos derrames cerebrales.Y aqui sigo esperando el día,se conoce que mis quejas,ruegos y suplicas no llegan a la persona idonea.un saludo
Hay posibilidad de tener datos fiables sobre el alquiler. Para ello es relativamente fácil cruzar los datos de Vivienda con los de la AEAT, haciendas forales y locales, registro de la propiedad, notarías.etc.. Y si se quiere utilizar los informes del famoso portal, para corregir desviaciones, porque lo cierto es que se acercan mucho más a la economía real que el programa de vivienda “legal” de alquiler creado.
“PODER” ES QUERER HACER HACER”